De regio Chianti is een klein gebied in het hart van Toscane tussen Siena en Florence en kijkt uit over de Elsa-vallei. Het land is vruchtbaar met olijfgaarden, groene bossen en die heerlijke druiven die wachten om van de wijnstok te worden geplukt en in de meest hemelse dranken te worden gegooid: Chianti-wijn.
Italianen genieten al jaren van het prestige om erkend te worden voor de grootste druivenoogst en de beste wijnjaren in de Middellandse Zee. De huidige boeren kunnen de Feniciërs bedanken voor het brengen van wijnstokken naar dit gebied. Ze noemden het gebied ‘Oenotria’, het ‘land van de wijn’. De rijpe velden, gecombineerd met de zon en de Toscaanse lucht, leidden vele anderen naar dit gebied om de druiven te verbouwen, waaronder de Grieken, Etrusken en Romeinen. In veel gevallen brachten deze culturen hun eigen wijnstokken mee om zich te vermengen met de originelen.
Een plaag van insecten, phylloxera genaamd, raasde door Europa in de 18e eeuw en stopte effectief de wijnproductie in het gebied. Van de insecten was bekend dat ze zich voedden met de wortels en bladeren en de wijnstokken vernietigden. Uiteindelijk zegevierden Italiaanse wijnboeren over het insect en herstelden ze van het verlies.
Aan het eind van de jaren zestig verkeerde het land van de Chianti-streek in een neerwaartse spiraal en werden percelen land voor heel weinig verkocht. Visionairs, die de duidelijke voordelen van zo’n prachtig landschap en vruchtbare grond zagen, herbouwden de wijngaarden om enkele van de meest geprezen wijnstokken ter wereld te worden.
Wat het land uniek maakt in het gebied, is het klimaat van de regio. De warmte die constant is, duurt een groot deel van het jaar met weinig regenval. De grond is droog en vol stenen doordrenkt met kalksteen die veel voedingsstoffen en mineralen voor de druiven levert. Bovendien laten de slimme wijnboeren van het gebied slechts een beperkte hoeveelheid irrigatie door de velden toe; daarom moeten de wijnstokken diep in de grond graven om water en voedingsstoffen op te nemen.
De Italiaanse overheid heeft haar eigen classificatie voor het maken van wijn met specifieke eisen voor het verbouwen en maken van de wijn. DOCG, wat staat voor Denominazione di Origine Controllata, en is vergelijkbaar met de Franse AOC. Deze overheidsnormen beheersen de technieken uit elk van de acht regio’s van de Chianti, waardoor de wijnbouw in de regio uniek blijft. De regio’s van Chianti zijn Chianti Classico, Colli Arentini, Colli Fiorentini, Coli Senesi, Colli Pisane, Montalbano, Rufina en Montispertoli.
Chianti Classico is de meest bekende wijn van de regio, niet alleen vanwege zijn naam, maar ook vanwege de uitstekende kwaliteit. Deze wijn is afkomstig van de wijnstoksoort genaamd vitis vinifera, het uitgangspunt voor 99% van de wijnen ter wereld. Van deze wijnstok teelt Italië meer dan 100 officiële variëteiten.
In de Chianti-regio, waarvan er ongeveer 25.000 acres zijn, wordt tweederde van het land gebruikt voor de productie van de Chianti Classico en wordt ten minste 80% van de Sangiovese-druif gebruikt. In de overige 20% van de regio worden andere wijnen gemaakt met Sangiovese gemengd met Canaiolo en Colorino. Voor de witte wijnen wordt een Trebbiano of Malvasia gebruikt. Nogmaals, de overheid controleert de opbrengsten tot negen ton om een premium wijn te behouden.
De weelderige rode wijn van de Chianti die als fluweel in een glas stroomt, wordt donkerder naarmate hij ouder wordt. De smaken die over de tong spoelen zijn droog, licht tanninerijk, met een intens aroma, soms met een hint van violet. De wijnboeren hebben geen door de overheid opgelegde vereisten met betrekking tot het verouderingsproces, maar de meeste gebruiken oude eikenhouten vaten voor hun meest hartige flessen wijn, Riserva-wijnen genaamd. Ze hebben een alcoholpercentage van 12%.
Net als de Romeinen hebben de Chianti het land bestormd en het bekend gemaakt aan alle punten van de wereld. Toch is het de bescheiden wijnboer die deze geweldige wijn maakt onder strikte regels die de wijnwereld aan hun voeten heeft.
Het verschil tussen ‘Chianti’-wijn en ‘Chianti Classico’-wijn
Minder ervaren consumenten zijn geneigd te denken dat een DOCG ‘Chianti’-wijn en een DOCG ‘Chinati Classico’-wijn hetzelfde zijn.
Niets meer mis dan dat!
Chianti Classico is een wijn die wordt geproduceerd in het Chianti-gebied. U herkent deze wijnen heel gemakkelijk aan het ‘zwarte haan’-logo op de hals van de flessen.
Het ‘Chianti Classico Consortium’ hanteert veel strengere regels voor zijn producenten dan voor de producenten van ‘Chianti’. Laten we deze verschillen analyseren.
Productiegebied: de Chianti Classico-wijn wordt alleen geproduceerd binnen de grenzen van het gelijknamige gebied, terwijl Chianti-producenten hun productie ook buiten die grenzen kunnen uitvoeren, waaronder enkele gebieden van de Toscaanse provincies Florence, Siena, Arezzo, Pisa, Pistoia en Prato.
Druiven: terwijl de Chianti Classico alleen zwarte druiven gebruikt met een minimale basis van 80% Sangiovese (de typische druif van het Chianti-gebied), kan de Chianti-wijn ook witte druiven gebruiken zoals Malvasia en Trebbiano (naast de minimale basis van Sangiovese wat in dit geval 75% is).
Kwaliteitsnorm: zonder in details te treden, is het belangrijk om te weten dat de regels van het Chianti Classico Consortium veel strenger en strenger zijn voor alle aspecten die een impact kunnen hebben op de kwaliteit van de wijn. Zo is de ‘resa massima di uva per ettaro di vigneto’ (de maximale hoeveelheid druiven per hectare) 75 quintals voor Chianti Classico, terwijl voor Chianti de limiet op 90 quintals ligt.
De eerste versie van de DOCG ‘disciplinare’ (productieregels) voor Chianti en Chianti Classico dateert uit 1984, toen Chianti Classico nog werd beschouwd als een subcategorie van de allesomvattende Chianti DOCG, zij het met aparte voorschriften die productieregels meer oplegden. strenger zijn dan die voor de andere Chianti-wijnen. Pas in 1996 verkreeg Chianti Classico de definitieve erkenning van zijn belang en zijn voorrang: Chianti Classico werd in feite erkend als een onafhankelijke appellatie, die voor eens en voor altijd zijn diversiteit en onafhankelijkheid van de andere Chianti’s vestigde.
Chianti en Chianti Classico zijn niet de enige traditionele wijnen die in Toscane worden gemaakt, en sangiovese is meestal de basis van de meeste rode varianten zoals Vino Nobile di Montepulciano, Morellino di Scansano, Brunello di Montalcino, Rosso di Montalcino, enz.
Een zwarte haan was het embleem van de Lega del Chianti in de 17e eeuw. Nu 2005 is de zwarte haan het embleem van de Chianti Classico-producentenvereniging, alle Chianti Classico-wijnen hebben dat symbool op de hals van de fles, wat aangeeft dat de wijn is geproduceerd in het Classico-gebied en volgens de regels van het Chianti Classico Consortium.
Samenvattend is het beleid van het Chianti Classico Consortium, vooral in de afgelopen jaren, erop gericht de kwaliteit van de wijn te vrijwaren ten koste van de kwantiteit, voornamelijk vanwege het groeiende aantal wijnen van hoge kwaliteit over de hele wereld. Bovendien is er nog een ander doel, namelijk het waarborgen van de kwaliteitsaspecten die specifiek zijn voor het gebied dat de Gallo Nero-producten uniek maakt. Wat dat betreft mogen naast de Chianti Classico-wijn ook de Vin Santo en de Olijfolie worden vermeld.